Những thuật ngữ, ký hiệu âm nhạc trong sáng tác và biểu diễn

Khởi đầu cho việc học đàn hay học sáng tác nhạc thì hầu mọi người đều phải bắt đầu từ việc nắm rõ kiến thức nhạc lý, cũng như các ký hiệu thường dùng trong âm nhạc mới có thể vận dụng hiệu quả và chuyên nghiệp những kiến thức âm nhạc vào thực tế được.

Bài viết chia sẻ những thuật ngữ âm nhạc được dùng phổ biến lâu nay trên thế giới, và là kiến thức quan trọng để những ai đang hoạt động âm nhạc, sinh viên, học viên đang theo học các trường đào tạo âm nhạc muốn tìm hiểu thêm để nâng cao kiến thức nhạc lý cho mình.

Kiến thức nhạc lý dành cho sáng tác và biểu diễn nhạc cụ được chia sẻ bởi Người viết nhạc tổng hợp từ những nguồn giáo trình nổi tiếng, đáng tin cậy trên thế giới.

Hữu ích cùng chuyên mục: Phần mềm soạn nhạc tốt nhất hiện nay cho Macbook & Windows

Các ký hiệu âm nhạc về sắc thái, và cảm xúc trong diễn tấu

Danh từ	Diễn giải
Affenose	Thân mật.
Agitato	Xao xuyến.
Conanima	Có hồn.
Risolato	Cương quyết.
Sostenuto	Nâng lên.
Energico	Sức mạnh mẽ.
Religioso	Thành kính.
Tristamente	Buồn rầu.
Con Delicatezza	Thanh nhã.
Con Dolone	Đau thương.
Disperato	Tuyệt vọng.
Dolee (Doleissimo)	Êm ái.
Doloroso	Đau khổ.
Malinconico	Sầu.
Con Brio (Brioso)	Lanh lẹ.
Espressimo	Thêm ý vào.
Con Fioco	Nhiệt liệt.
Con Spirito	Ý nhị hơn.
Gragioto	Diễm lệ.
Maetoso	Uy nghiêm.

Những ký hiệu, thuật ngữ âm nhạc về cường độ

Danh từ	Ký hiệu	Diễn giải
Piano	(p)	Nhẹ
Pianissimo	(pp và ppp)	Rất nhẹ và cực kỳ nhẹ.
Meggo piano	(mp)	Nhẹ vừa phải.
Forte	(f) :	Mạnh.
Forte piano	(fp)	Mạnh đến nhẹ chuyển tiếp.
Sforzando	(sfz)	Mạnh riêng cho âm điệu được Ghi.
Sforzando piano	(sfp)	Nhẹ riêng cho âm điệu được ghi.
Sforzando forte	(sff)	Mạnh hơn cho âm điệu được ghi.
pìu forte	(pìu f)	Mạnh thêm 1 chút.
Sempre pp	(Sem pp)	Luôn luôn rất nhẹ.
Piano Subito	(p sub)	Nhẹ đột ngột.
Crescendo	(CRESC…) và dấu <	Mạnh dần lên.
Meggo forte	(f)	Mạnh vừa phải.
Fortissimo	(ff và fff)	Mạnh lắm và cực kỳ mạnh.
Poco piano	(poco p)	Hơi nhẹ.
Poco forte	(poco f)	Hơi mạnh.
Decrescendo	(DECRESC…) và dấu >	Nhẹ dần xuống.
	<f>	Khoảng giữa mạnh, 2 đầu nhẹ.
	>p<	Khoảng giữa nhẹ, 2 đầu mạnh.

Những ký hiệu, thuật ngữ âm nhạc về tốc độ (tempo)

Danh từ	Ký hiệu	Diễn giải
Grave	(tempo: 40-43)	Từ từ….trịnh trọng
Largo	(tempo: 44-47)	Chậm…. rộng rãi
Laghetto	(tempo: 48-51)	Hoi chậm, rộng rãi
Adagno và Lanto	(tempo: 52-59)	Chậm
Andante	(tempo: 60-65)	Khoan thai
Andantino	(tempo: 66-75)	Hơi khoan thai
Moderato	(tempo: 80-99)	Vừa phải
Allegretto	(tempo: 100-115)	Bắt đầu hơi nhanh
Allegrio	(116 trở đi)	Nhanh hơn

Những ký hiệu, thuật ngữ âm nhạc khác

Danh từ	Diễn giải
Poco	Ít.
Poco Apoco	Từ từ thêm hoặc bớt.
Pìu	Hơn
Animato	Linh hoạt
Slargando	Rộng ra.
Staccato	Tách ra.
Motopiu	Hơn lên nhiều.
Non molto	Đừng nhiều quá.
Quesi	Gần như.
Crescendo (Cresc.)	Mạnh dần.
Descrescendo (Decrese)	Yếu dần.
Diminuendo (Dim)	Giảm dần.
Morendo (Mor)	Tắt dần.
Senzatempo	Không giữ nhịp.

Thuật ngữ, ký hiệu về tốc độ hành nhạc thường được ghi riêng cho từng câu nhạc trong tác phẩm

Danh từ	Diễn giải
Ritarddondo (Rit…)	Chậm lại
Rallentendo (Rall…)	Chậm dần.
Poco lento	Hơi chậm.
Accelerando (Accel…)	Mau lên.
Ritemnito	Giữ lại.
Stretto	Dồn dập.
Strirgendo	Dồn gấp.
Adlibitum (Adlib.)	Tùy ý.
Atempo	Trở lại tốc độ chính.
Commodo	Cởi mở.

Để các tác phẩm biểu diễn trở nên xuất sắc và có chiều sâu hơn về sắc thái diễn tấu đòi hỏi người chơi phải nắm rõ các kỹ thuật cũng như những ký hiệu, thuật ngữ âm nhạc trong tác phẩm; có thế mới thể hiện được trọn vẹn cái hồn của bản nhạc mà tác giả muốn gửi gắm qua các ký hiệu âm nhạc như trên.

Đối với những người đang học sáng tác, hay những ai không theo học chuyên nghiệp nhưng yêu thích loại hình sáng tạo nghệ thuật – âm nhạc này thì việc cần hiểu rõ và nắm những kiến thức ký hiệu, thuật ngữ âm nhạc trên là cần thiết để có những tác phẩm đúng độ chuyên nghiệp cho lĩnh vực mà mình đang theo đuổi này.